عطر واژه ای گرفته شده از زبان عربی است که شامل مخلوطی از اسانسها، ترکیبات معطر، مواد تثبیتکننده و حلالها می باشد و معمولاً نیز به صورت مایع تهیه و ارائه می شود. این ترکیب شگفت انگیز برای خوشبوسازی بدن انسان، حیوانات، غذا، اشیا، و محیط زندگی مورد استفاده قرار میگیرد. مواد اولیه معطر سازندهٔ عطر از راه استخراج از منابع گیاهی، حیوانی یا از روشهای تولید مصنوعی مواد شیمیایی در آزمایشگاه های صنعتی تهیه میگردد. عطرها از قسمت های مختلف مواد طبیعی و مصنوعی مثل مواد گیاهی تشکیل شده اند. مواد گیاهی عطرها اغلب شامل گل، برگ، تنه، ریشه، ساقه، میوه، دانه و مواردی از این دست است و از گیاهانی که در صنعت عطرسازی کاربرد فراوانی دارند می توان به ترنج، هل، سدر، یاسمن، زنبق زرد اشاره داشت.
تاریخچه هنر عطر سازی:
هنر عطرسازی در زمان باستان از میان رودان و مصر شروع شده و در کشور ایران و روم باستان توسعه پیدا کرد. اولین شیمیدان ثبت شده در دنیا زنی بنام «تاپوتی» است؛ عطر سازی که طبق لوحههای خط میخی در هزاره دوم قبل از میلاد در میان رودان میزیستهاست. وی گلها، روغنها و وج را با دیگر مواد معطر چندین بار متوالی تقطیر و صاف میکرده تا عطر مورد نظر را تولید کند.
در سال ۲۰۰۵ میلادی باستان شناسان آنچه که تصور میشود قدیمیترین عطر جهان باشد را در پیرگوس، قبرس کشف کردند. این عطرها قدمتی بیش از چهار هزار سال سال دارند. در این مجموعه حداقل ۶۰ دستگاه تقطیر، کاسه برای مخلوط کردن، قیف و بطری عطر در یک کارگاه چهار هزار متر مربعی کشف شد. در دوران دور دست مردم با استفاده از گیاهان و ادویه جاتی مانند بادام، گشنیز، گل تلفونی از نوع سبز آن، رزین رسته مخروطیان، ترنج و همچنین انواع گُل عطر تولید میکردهاند.
نُتهای عطر و ادکلن:
عطر نیز در تشابه با نُتهای موسیقی به داشتن سه گروه از نُتهای گوناگون توصیف میشود که رایحه ای هماهنگ را به وجود میآورند. این نُتها به مرور زمان آشکار میشوند؛ اولین بویی که از عطر به مشام میرسد مربوط به نُت ابتدایی یا اولیه عطر و ادکلن میباشد. بهدنبال آن نُت میانی احساس میشود و در آخرین مرحله نُت پایانی و یا همان نُت اصلی خود را بهتدریج آشکار مینماید. در واقع همگی این نُتها به ترتیبِ تبخیر عطر و ادکلن هایی که استفاده میکنیم به وجود میآیند. اسانس همان عطرهایی هستند که اغلب در شیشه ها پر می شوند و حالتی روغنی دارند. در ایران بطور کلی به تمامی عطرهای غیر اسانس عطر گفته می شود. به عنوان مثال عطر ادکلن شنل کوکو مادمازل Chanel Coco Mademoiselle عطری زنانه است با رایحه ای ملایم و شیرین. این عطر شگفت انگیز با ترکیباتی منحصر به فرد از گل ها میوه های بسیار دلپذیر ، ماندگاری بسیار بالا و میزان پراکنندگی عالی که دارد توانست عنوان بهترین عطر را در 3 سال پیاپی به خود اختصاص دهد.
اصالت عطر ها و ادکلن ها
عطرها به سه گروه اصلی تقسیم میشوند:
عطر اورجینال یا عطر اصلی یا عطر اصیل: به آن دسته از عطرها گفته میشود که تولید کننده آن کارخانه مادر است و یا توسط کارخانههای تحت لیسانس و دارای مجوز نمایندگی با استفاده از مواد اولیهٔ کارخانه مادر پُر و بستهبندی میشوند.
عطر غیر اورجینال یا فیک بهمعنی غیراصلی یا غیراصیل: به آندسته از عطرها و ادکلنهایی گفته میشود که از لحاظ ظاهری کاملاً مشابه عطر اورجینال هستند ولی عطرمایهٔ آن توسط کارخانه مادر تولید نشده و بدون مجوز از کارخانه مادر تولید میشوند که این دسته از عطرها معمولاً ماندگاری کمی نسبت به عطر اصیل داشته و همچنین کیفیت عطردان، ذرهپاش و نُتهای بویایی آن نیز با عطر اصیل تا حد قابل توجهای متفاوت است.
تستر عطر یا نمونه عطر: به آن دسته از عطرهایی گفته میشود که توسط کارخانههای مادر تولید شده اند و دقیقاً همان رایحهٔ عطر اصیل را یدک میکشند. ولی بهمنظور جلوگیری از فروش آنها معمولاً بدون درب یا جعبه و یا با جعبهای بیشباهت به جعبهٔ اصیل تولید و به همراه عطر اصیل و به طور رایگان برای کمک به مشتری به منظور انتخاب عطر روانهٔ بازار می شوند؛ اما شاهد هستیم که بعضاً این گونه عطرها با قیمتی کمتر از عطر اصیل در بازار های عطر و ادکلن به فروش میرسند.